حتماتا به حال شما نیز موجودات ریز و قهوه‌ای رنگ متمایل به سیاه را درون برنج مشاهده کرده‌اید. جالب است بدانید که این حشرات موذی شپشک برنج یا حشره برنج نام داشته که نام علمی آن سیتوفیلوس اوریزائه می‌باشد.
شپشک برنج آفت‌های بسیار ریزی هستند که به برخی محصولات کشاورزی مانند برنج، گندم و غلات حمله کرده و سوراخ‌های ریز را در آن‌ها به وجود می‌آورند. این حشرات که اندازه آن‌ها به 2 الی 3 میلیمتر می‌رسد، می‌توانند در تاریکی پرواز کنند و جذب نور شوند. این حشره‌ها توانایی این را دارند که روزی چهار تخم در مغز غلات بگذارند که آن لاروها پس از سه روز از تخم خارج شده و پس از 5 الی 16 روز به شپشک بالغ تبدیل می‌شوند.
اگر چه شپشک برنج از نظر پزشکی خطرناک نبوده و موجب انتقال عفونت و بیماری نمی‌شود، ولی وجود آن‌ها در غلات و مواد غذایی در هنگام پخت و خوردن آزار دهنده است. از این رو اگر شما مقدار زیادی برنج را به صورت یک جا تهیه کرده‌اید و برنج شما به هر دلیلی شپشک زد می‌توانید با استفاده از روش‌های زیر شپشک‌های آن‌ها را از بین ببرید.
راه‌های از بین بردن شپشک‌های برنج
همانطور که در بالا نیز گفته شد، راه‌های گوناگونی برای از بین بردن شپشک‌های برنج وجود دارد. از این رو اگر با این حشرات در برنج خود مواجه شدید، لازم است که یکی از روش‌های زیر را دنبال کرده تا آن‌ها را از بین ببرید.
استفاده از تله‌های چسبناک
همانطور که در بالا نیز گفتیم شپشک‌ها به راحتی جذب نور می‌شوند، از این رو شما می‌توانید برنج شپشک زده را درون یک سینی ریخته و در اطراف آن تله‌های چسبناک قرار دهید، تا اینگونه از شر شپشک‌ها رهایی یابید.
استفاده از آب جوش
از دیگر راه‌های آسان برای از بین بردن شپشک‌های برنج استفاده از آب جوش در هنگام شستشوی برنج می‌باشد که در این حالت آب جوش می‌تواند شپشک و تخم‌های آن‌ها را کشته و به سطح آب بیاورد که پس از آن شما خواهید توانست به راحتی شپشک‌ها را از برنج جدا کرده و پخت نمایید.
قرار دادن برنج در فریزر
برای از بین بردن شپشک برنج و تخم‌های آنشما می‌توانید برنج را چهار روز در فریزر گذاشته و پس از آن از فریزر در آورده و بسته بندی نمایید.
استفاده از میخک
از دیگر راه‌هایی رهایی از شپشک‌های برنجقرار دادن میخک در ظرف برنج می‌باشد. چرا که قرار دادن میخک در ظرف مانع از ورود شپشک‌ها به درون برنج می‌شود.
استفاده از جعبه کبریت
از دیگر روش‌های از بین بردن شپشک‌های برنج قرار دادن جعبه کبریت درون ظرف برنج است، چرا که شپشک‌ها از گوگرد متنفر بوده و قرار دادن جعبه کبریت درون ظرف این حشرات را فراری می‌دهد.
استفاده از قرص سیر یا قرص ضد بید
یکی از روش‌های متداول برای از بین بردن شپشک‌های برنج استفاده از قرص سیر یا قرص ضد بید می‌باشد که شما می‌توانید این قرص‌ها را از داروخانه‌ها و عطاری‌ها تهیه نمایید.
قرار دادن برنج در آفتاب
اگر برنج شما شپشک زده است، می‌توانید آن را در زیر نور آفتاب قرار داده تا به راحتی این حشرات از آن خارج شود. چرا که شپشک‌ها آفتاب را دوست نداشته و به دنبال جای تاریک و مرطوب هستند. از این رو شما می‌باید برنج شپشک زده را بر روی یک پارچه تمیز زیر نور آفتاب پهن نمایید تا شپشک آن از بین برود.
یکی از نکاتی که در این مورد باید توجه کنید این است که برنج را در مدت طولانی نباید در زیر آفتاب قرار دهید، چرا که آفتاب باعث پوک شدن برنج می‌شود.
پیشگیری از شپشک برنج
از آنجایی که در همه‌ی موارد پیشگیری بهتر از درمان است، برای پیشگیری از شپشک زدن برنج می‌توانید کارهای زیر را انجام دهید.
همواره برای جلوگیری از شپشک زدن برنج می‌بایست آن را در محلی خشک نگهداری کنید، چرا که در مکانی تاریک، گرم و مرطوب شپشک رشد و تولید مثل می‌کند.
محل قراردهی برنج را باید طوری تعیین کرده که با زمین 20 سانتیمتر فاصله داشته باشد و هوا در آن جریان یابد. علاوه بر این همواره باید توجه داشت که گونی برنج را به دیوار تکیه ندهید چرا که اینگونه هوا به درون آن جریان نخواهد یافت.
برای جلوگیری از شپشک برنج بهتر است چند گونی را روی هم قرار ندهید، چرا که گرما موجب ایجاد و رشد شپشک می‌شود.
همانطور که در بالا اشاره کردیم بهتر است که برنج را در جای مرطوب و یا در آشپزخانه و اتاق‌هایی که حمام در آن وجود دارد، قرار ندهید.
همواره باید توجه داشته باشید که رشد شپشک در برنج‌های کهنه بیشتر از برنج‌های تازه بوده و از این رو بهتر است که برای خرید برنج، برنج‌های تازه‌ای که برای آخرین سال زراعی هستند را خریداری نمایید.
در آخر اینکه با عمل به نکات گفته شده در بالا می‌توانید به راحتی از شپشک زدن برنج‌های خود جلوگیری کرده و یا با استفاده از راه‌های گفته شده شپشک‌های بوجود آمده را از بین ببرید.
